Petrol fiyatlarındaki artış ve Türkiye’deki ekonomik krizin akaryakıt tüketicisini nasıl etkilediğini anlatan Alpet Genel Müdürü Ali Murat Yeşilyurt, “Bireysel tüketici artık bir defada daha az yakıt alıyor. İhtiyacını azar azar karşılıyor. Ama bu nedenle istasyonlara daha çok giriyor. Örneğin istasyonlarımıza geçen yıl 1 Ocak-1 Mayıs arasında 6 milyon 360 bin 317 araç girerken, sayı bu yıl 7 milyon 556 bin 594’e yükseldi” dedi.
Tahsilat endişesi
Ticari satışlarda ise daha ciddi daralma gördüklerini vurgulayan Yeşilyurt, devlet projelerinin yavaşladığını, taşocakları, inşaatlar gibi sektörlerde bunun daha çok olduğunu, ayrıca buralarla ilgili risklerin de arttığını belirtti. Yeşilyurt şöyle devam etti:
“Bu tür yerlere toptan yakıt veren birçok bayimizin satışlarını yüzde 50 düşürdüğünü görüyoruz. Çünkü hem vade uzadı hem tahsilat endişesi var. ‘Teminat alamıyoruz’ diyorlar. Bayiler bu tür yerlere verilen akaryakıt limitlerinin finans maliyetini yönetmekte zorlanıyor. Bunu aşmanın yolu düşük maliyetli finansmandır. Bankalar ya beklemede ya da fiyatları çok yüksek. Onlara ‘tanıdığınız işletmelere daha ucuz verin’ diyoruz. Kimse tesisini kapatmadı ama birçok bayi bu tür sorunlar nedeniyle satmayı bekliyor.”
Bugün Türkiye’de yaklaşık 13 bin bayi olduğu bilgisini de veren Yeşilyurt, bu alanda yaşanan sorunlara şöyle dikkat çekti: “Bunların yarısı ilk 10 dağıtım şirketinin bayisi. Ancak öyle istasyonlar var ki, Tüpraş’tan ucuz mal satıyor. Bunlarla mücadele ediyoruz. Üstüne ekonomide yaşanan sorunlar ilave oldu. Maliyet arttı, satış düştü, kâr küçüldü. Birçok iyi bayi işi bıraktı.”
‘Dağıtıcı’ya sınır
Tüpraş fiyatının altında mal satanlara müdahale edilmesini öneren Yeşilyurt, düşük kaliteli akaryakıtın güvenlik riski olduğunu da vurguladı. Yeşilyurt, “Örneğin dağıtım şirketlerine sermaye sınırı getirilmeli, tesis kapatma olmalı, asgari bayi sayısı yükseltilmeli. Cezalar da ağırlaştırılmalı. Bu tür önlemlerle bugün 100 civarında olan dağıtım şirketi sayısı yarı yarıya düşecektir. İstasyonlarla ilgili belli noktalarda ticari ve binek ayrımı da yapılabilir. Sadece ticari araçlara hizmet veren bayiler teşvik edilebilir” diye konuştu.
Ortaklık peşinde
Alpet’in, gücünü artırmak için ortaklıklarla ilgilendiğini belirten Genel Müdür Yeşilyurt, “Türkiye’deki yabancı bir şirketle ortaklık olabilir. Bu tür görüşmeler yapıyoruz” dedi. Ekonomideki sorunlar nedeniyle büyük yatırım yapmadıklarını ifade eden Ali Murat Yeşilyurt, buna rağmen bayi sayılarını artırdıklarını kaydetti. Yıl sonuna kadar bayi sayısını 400’den 450’ye çıkaracaklarını söyleyen Yeşilyurt, akaryakıt satış hedeflerini de şöyle açıkladı:
“Geçen yıl 750 bin metreküp olan satışımız bu yıl 650 bin tona düşecek. Bunun temel nedeni ticari satışlardaki gerileme olacak. Sektör açısından pazarın yüzde 7-8 daralmasını bekliyoruz.” Ayrıca akıllı istasyon projesi geliştirdiklerini açıklayan Yeşilyurt, “Bu yazılımla bayilerimize her tür işlerinde büyük kolaylık sağlamak istiyoruz” dedi.
