Zarif, İran’da petrol sanayisinin millileştirilmesinin 68. yıl dönümü dolayısıyla resmi Twitter hesabından yaptığı açıklamada, İran’ın kendi kaderini belirleme hakkını kullanmak istediği için ilk defa hedef alınmadığını ifade etti.
Açıklamasında 20 Mart 1951’de eski İran Başbakanı Muhammed Musaddık başkanlığındaki (1951-1953) Ulusal Cephe Partisi’nin (UCP) demokratik bir şekilde seçilen mecliste İran’ın petrol sanayisinin millileştirilmesi kararı çıkarttığını ve bundan kısa bir süre sonra Musaddık’ın darbeyle görevinden uzaklaştırıldığını anlatan Zarif, şu ifadelere yer verdi: “İran, kendi kaderini belirleme hakkını kullanmak istediği için ilk defa hedef alınmıyor. İran halkı, başkalarının kendi kaderiyle ilgili karar almasına asla izin vermeyecek.”
İRAN PETROL SANAYİSİNİN MİLLİLEŞTİRİLMESİ
Musaddık başkanlığındaki UCP, 1951’de halkın büyük çoğunluğunun da talebi olarak İngiltere’nin yönetiminde bulunan ülke petrolünün millileştirilmesi kararını İran Meclisinde kabul ettirmişti. Bu karar ile Musaddık’ın bağımsızlık politikası İngiltere ve ABD’nin tepkisine neden olmuştu. İran Şahı Muhammed Rıza Pehlevi, 1953 yılında Musaddık’ı görevden almaya çalışmış ancak çıkan isyanın ardından ülkeyi terk etmek zorunda kalmıştı. Bunun ardından İngiltere tarafından hazırlanan ve CIA tarafından yönetilen Ajax Operasyonu adı verilen darbeyle Başbakan Musaddık görevden uzaklaştırılıp tutuklandıktan sonra Şah ülkeye dönerek 1979’daki devrime kadar ülkeyi yönetmişti.
CIA, 2013’te Ulusal Güvenlik Arşivi’nin internet sitesinde yayımlanan belgelerle darbedeki sorumluluğunu kabul etmişti. Belgelerde, “Askeri darbe ABD dış siyasetinin bir parçası olarak, CIA yönetiminde gerçekleştirildi” ifadeleri yer almıştı.
Petrol sanayisinin millileştirildiği tarih olan 20 Mart İran’da resmi tatil.
