Akaryakıt İstasyonu Açmak İsteyenlerin bilmesi gerekenler…!

Akaryakıt (Petrol) yani benzin, dizel ve LPG istasyonu açmak istiyorsanız bu rehberde kurulum, maliyet, kar marjı ve diğer resmi işlemler hakkında ayrıntılı bilgilere yer vereceğiz.

Türkiye’de araç sayıları ve buna bağlı olarak akaryakıt kullanımı her geçen gün artış gösteriyor.

Bu kapsamda akaryakıt istasyonu yada bilinen adı ile Benzinlik açmak karlı bir yatırım fikridir.

Çok kapsamlı bir iş olmasının yanında, yeterli yatırım sermayesine sahip yatırımcılar için kurulum ve işletme aşamaları düşünüldüğü kadar zor değil.

Akaryakıt İstasyonları araçlara benzin, motorin ve LPG ihtiyaçlarını sağlamak amacıyla kurulan işletmelerdir. Bir akaryakıt istasyonunda bunların dışında yağ, çeşitli araç ekipmanları ve basınçlı hava hizmeti de verilmektedir.

Türkiye’de akaryakıt sektörünün yıllık büyüklüğü 130 milyar lirayı aştı. Her yıl bu büyüme rakamı yaklaşık yüzde 8 civarında yansıyor. Türkiye’de 100’ü aşkın akaryakıt dağıtım firması bulunuyor. Bu firmalara ait 13 bin petrol ve 10 bini aşkın LPG istasyonu bulunuyor.

Ülkemizde en büyük akaryakıt şirketleri ve pazar payları şöyle;

1. Petrol Ofisi – %23
2. Opet – %17
3. Shell & Turcas – %14
4. BP – %7
5. TP Petrol – %6
6. Total – %5
7. Aytemiz – %3
8. Lukoil – %2
9. Altınbaş – %2
10. Kadooğlu – %2

Bir benzinlikte bulunması gereken en düşük ihtiyaç ise benzin satışıdır. Bunun dışında vereceğiniz diğer tüm hizmetler, müşteri sayınızı ve cironuzu artırmak amacıyla bulunmaktadır. Benzinlik açabilmek için kanunen uymanız gereken birçok şart bulunuyor. Bu kapsamda eğer kendi başınıza bir benzinlik açmayı planlıyorsanız, her prosedürü tam olarak bilmeniz gerekiyor, aksi takdirde işletme ruhsatı alamazsınız.

AKARYAKIT İSTASYONU KONUMU ŞARTLARI

– Genellikle şehir içerisinde benzinlik kurmanın şartları çok ağırdır, bu kapsamda şehir dışı yollarda benzinlik açmak çok daha karlı bir yatırımdır. Ancak şehir içerisindeki müşteri potansiyeli sizi elbette cezbedecek. Eğer araziniz varsa, akaryakıt istasyonu açmak için gerekli şartların en önemlisini karşılamış oluyorsunuz.

– Akaryakıt istasyonu açacak araziniz tarım arazisi içerisindeyse bu araziyi tarım arazisinden çıkarmanız gerekiyor. Belediyeye giderek bu konuda hizmet alacaksınız, belediyenin belirlediği bir bedel karşılığında buraya benzinlik istasyonu kurmak için izin alabilirsiniz. Ayrıca bu arazinin su toplama havzası olması durumunda, oto yıkama tesisi açmanıza izin verilmiyor.

– Bir akaryakıt istasyonu kurabilmek için minimum 1.600 metrekare alana sahip olmanız gerekiyor. Bu arsanın en yakın bölünmüş veya bölünmemiş yola 50 metre cephesinin olması ve en yakın kavşağa 150 metre uzak olması gerekiyor. Ayrıca iki akaryakıt istasyonu arasındaki mesafenin de şehirler arası yollarda 10 km(aynı yön), şehir içi yollarda ise 1 km‘den uzak olması lazım. Tüm bu şartların esnetilmesi pek mümkün değil, bu nedenle bu kuralları önceden gözden geçirmeniz gerekiyor.

AKARYAKIT İSTASYONU RUHSATI

Akaryakıt istasyonları tehlikelidir ve bu nedenle birçok şartlara tam anlamıyla uymak gerekiyor. Kanunla belirlenmiş şartlar ile akaryakıt istasyonu ruhsatını almak için yapmanız gerekenler;

– İlk olarak akaryakıt istasyonunun kurulumu için bağlı bulunan belediyeye giderek “Çalışma Ruhsatı” başvurunda bulunulur. Belediyede bulunan Gayri Sıhhi Müessese İdaresi tarafından verilecek Yer Seçimi-Tesis İzni Kararı’nın olumlu olması durumunda, belediyenin Ruhsat ve Denetim Müdürlüğünce “İtfaiye onaylı Avan Proje” Gayri Sıhhi Müessese Mevzuatına göre onay verilir. Yine sizlere verilecek olan Tesis İzni belgesi düzenlenir. Son olarak inşaatın ruhsatının alınması için, akaryakıt istasyonun mimari, tesisat, emniyet belgeleri ve raporları ile belediyelere bağlı imar birimine başvuruda bulunulur.

Tüm raporlar belediyelerin İmar Mevzuatı’na uygun olması durumunda İnşaat Ruhsatı alınır. İnşaat ruhsatının alınmasıyla birlikte Akaryakıt İstasyonu inşaatı belirlenen raporlar ve mimariye göre tamamlanır ve ardından son olarak yine belediyenin imar bölümüne başvuruda bulunularak Yapı Kullanma İzni – İskan Belgesi alınır. Bu belgenin ardından faaliyetler başlanır.

LPG MEVZUATI

Akaryakıt istasyonlarında mutlaka LPG bulunmalıdır. LPG barındıran Akaryakıt İstasyonları ise TSE Hizmet yeterlilik belgesi almak zorundadır. Bu kapsamda TSE Hizmet yeterlilik belgesi almak isteyen işletmeler sadece TSE temsilciliklerine ve/veya bölge müdürlüklerine www.tse.org.tr internet adresinden temin edecekleri “Başvuru Formu” ile veya “online işlemler” bölümünden başvuru yaparak belge alabilir. TSE Hizmet yeterlilik belgesi için bazı belgeler talep ediliyor:

İstenen Belgeler:

1. Tank sızdırmazlık raporu.
2. Bayilik sözleşmesi.
3. Topraklama raporu (tank,tesisat,dispenser, paratoner) hazırlıyoruz.
4. Katodik koruma raporu hazırlıyoruz.
5. Paratonerin TS 622’ye uygunluk belgesi hazırlıyoruz.
6. Çalışanların eğitim sertifikikası.(Yetkili odadan, MakinaMO,KimyaMO)
7. Çalışanların son dönem SSK bordroları.
8. Dispenserin kalibrasyon raporu ve raporu hazırlayan kişinin yetki belgesi.
9. Tank Loyd belgesi.
10. Dispenserin tip sistem onayı.
11. Tesiste kullanılan malzemelerin TSE belgeleri (boru, vana, manometre, çek valf v.s.)
12. Dispenser ve gaz alarm dedektörlerinin eksproof belgeleri.
13. Tankın projesi resmi.
14. Proje (vaziyet planı, tesisat projesi, elektrik tesisat projesi, ankrajlama resmi)
15. Uyarı levhaları, tanker boşaltma, acil eylem planları.
16. Tank üzerinde gaz ve sıvı fazları işaretlenmesi montaj firmaları tarafından yapılmaktadır.
17. %80 dolum kontrolü iki türde olmaktadır;
a-) Yeni tip tanklarda tankın içinde omega valf olduğundan otomatik olarak %80 kesmektedir. Belgesi olmaktadır.
b-) Dolum hattı olan sistemlerde selenoid %80 kesmektedir. Bu durum panodan kontrol edilebilmektedir.

AKARYAKIT İSTASYONU GÜVENLİK MESAFELERİ

Akaryakıt istasyonlarında kurulacak tüm sistemler için güvenlik mesafeleri var. Bu mesafeler sıklıkla değişiklik gösterebilmektedir. Bu konuda net bilgiyi başvuru sırasında belediyeden öğrenebiliyorsunuz.

AKARYAKIT İSTASYONU İNŞAATI – KURULUMU

Akaryakıt istasyonlarının kurulumu için 15 sistemin başarıyla yapılması gerekiyor. Her sistem kendi içerisinde farklı mimari projeler barındırmaktadır. Bu nedenle inşaat şirketlerinin ilgili raporlarında yer alan kurulum aşamaları şu şekilde belirtiliyor:

1- Akaryakıt İstasyonu Kanopisi ve Tonozu (çelik çatı)
2- PE yer altı akaryakıt boruları ve bağlantı malzemeleri
3- Emniyetli dolum ve çevre ekipmanları
4- Akaryakıt ve LPG pompaları (dispenserleri); Satış, montaj, bakım ve onarım hizmetleri,
5- Yıkama ve Yağlama üniteleri Satış, montaj, bakım ve onarım hizmetleri,
6- Hava-Su Üniteleri satış, montaj, bakım ve onarım hizmetleri,
7- Akaryakıt istasyonları Altyapı Tesisatı yapımı ;
8- Akaryakıt istasyonu elektrik işleri,
9- Yeraltı akaryakıt tankları çift cidarlı ve tek cidarlı (1000 lt’den 100.000 lt’ye kadar)
10- Dalgıç pompalar,
11- Tank otomasyon sistemleri,
12- Taşınabilir akaryakıt istasyonları,
13- Dişli tip transfer pompaları,
14- LPG istasyon ekipmanları ve kurulumu,
15- Akaryakıt istasyonu saha betonu,
16- Akaryakıt istasyonu idari binası

AKARYAKIT İSTASYONU MALİYETİ

Bir ayaryakıt istasyonu kurmanın maliyeti, faaliyet gösterilecek yer, arazinin durumu, bölgenin gelişimi ve ürünlerin fiyat farklılıklarına göre değişiklik göstermektedir. Ancak ortalama bir hesap yapmak gerekirse eğer bir akaryakıt istasyonu kurmak için ortalama 450 bin amerikan dolarına ihtiyacınız olacak. Bu rakama arazi bedeli ve LPG sistemi dahil değildir, LPG’li sistemlerde fiyat 530 bin amerikan dolarını aşmaktadır.

• İdari Bina: 120.000 $
• Pompalar: 40.000 $
• Demirbaş: 15.000 $
• Akaryakıt Tesisatları: 40.000 $
• Elektrik Sistemi: 25.000 $
• Market Dizaynı: 8.000 $
• Peyzaj: 12.000 $
• Tanklar: 52.000 $
• Pompa – Tank Otomasyonları: 32.000 $
• Saha Kurulumu: 90.000 $
• Dış Cephe: 35.000 $

Bu rakamlar ortalama fiyatlardır. Özellikle kullanılan malzemeler fiyatlarda büyük değişiklikler oluşturabilmektedir. Örneğin akaryakıt istasyonu sahasının kalın bir beton ile örülmesinin fiyatı yaklaşık 90 bin amerikan doları iken, daha maliyetsiz beton sistemlerinde bu rakam 50 bin dolara kadar düşmektedir. Ancak akaryakıt istasyonları uzun vadede ayakta kalmalıdır, bu kapsamda en ucuz malzemeleri temin etmek mantıklı bir fikir olmayacaktır.

AKARYAKIT İSTASYONU NE KADAR KAZANDIRIR?

Bir akaryakıt istasyonu 24 saat açıktır ve her açık bulunduğu anda minimum 2 personelin aktif olarak bulunması gerekiyor. Akaryakıt istasyonlarının işletilmesi meşakkatli bir süreçtir ve mutlak ilgi gösterilmesi gerekiyor. Akaryakıt istasyonları kurduktan sonra sıfır masraflı işletmeler değildir, bu nedenle bir otel gibi daima işletme müdürünün ilgisi gerekiyor.

Akaryakıt istasyonlarında kar marjları temelde çok düşüktür. Ancak Türkiye’de araç sayısı düzenli olarak artıyor ve bu kapsamda müşteri kitlesi daima artış gösterecektir. Akaryakıt istasyonlarında satılan benzin ve motorinin kar marjları genellikle yüzde 4‘tür. Yani Örnek olarak  5.00 TL’den satılan bir litre benzinden elde ettiğiniz kar rakamı 20 kuruştur. (0,2 TL) LPG’de bu oran yüzde 6‘dır.

Ortalama bir benzinliğin yıl boyu elde ettiği kar rakamlarını incelemek gerekirse eğer;

Ortalama bir benzinlik günlük olarak şu rakamlarda satış gerçekleştirir:

4000 Litre Benzin * Litresi 6,53 TL’den
8000 Litre Motorin * Litresi 6,10 TL’den
12.000 Litre LPG * Litresi 3,32 TL’den

Toplam yıllık

9.403.000 TL Benzin
17.568.000 TL Motorin
14.342.000 TL LPG satışı yapar. Bu da yıllık olarak;

41.313.000 TL yapar. Benzin ve motorinden yüzde 4, LPG’den yüzde 6 kar marjları olarak hesaplarsak eğer;

Yıl sonunda bir benzinliğin bu rakamlarda satış yapması durumunda net geliri 1.961.000 TL (Bir milyon dokuzyüz atmışbir lira) olarak hesaplanabilir.   

ÖNEMLİ: Bazı benzin istasyonlarında kar marjları yüzde 10’a yaklaşmaktadır. Bunun nedeni rekabet şartlarının düşük olması nedeniyle fiyatlarda yaşanan dalgalanmaları kullanmaktır. Burada hesap yapılırken genel ortalama alınmıştır.

Ancak günümüzde her akaryakıt istasyonunda market bulunur ve bu marketlerde de ortalama olarak günlük 1.500 TL ciro elde ediliyor. Bu rakamın da ortalama yüzde 15’i kardır ve istasyonda bulunan oto yıkama gibi faaliyetlerden de ek gelir sağlandığını da belirtmekte fayda var.

MASRAFLAR

Ortalama hesaplama ile yukarıda benzinliğin yıllık 1.8 milyon liraya kadar net gelir elde ettiğini belirttik. Şimdi de gelelim masraflara.

Bir benzinlik istasyonu işletmenin birçok farklı masrafı bulunur: Aylık olarak masraflara göz atalım:

• 5-6 Personel Maaşı: 12-15.000 TL
• SGK: 4000 TL
• KDV: Değişiyor    
• STOPAJ: Değişiyor    
• NAKLİYE: 14.000 TL – Uzaklığa göre değişir.
• Elektrik: 2.400 TL
• Su: 800 TL
• internet Telefon giderleri 200
• Otomasyon gideri 800
• LPG sorumlu müdür – Anlaşmaya göre değişir.
• Tehlikeli madde Danışmanlığı – Anlaşmaya göre değişir.
• Yıllık İşyeri Kaskosu – Anlaşmaya göre değişir.
• Banka Masrafları: Kredi kartı ile yapılan işlemlerde yüzde 2 civarında kesintisi yaşanacaktır.

Bunlara ek olarak zaman zaman birçok masraf ile karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu durumda mutlak suretle karlılığınızı hesaplamak adına tüm masraflarınızı not altına almanız önemle tavsiye edilir.

Faaliyette olan  Akaryakıt istasyonunu Satın alacaksınız   değerini belirleyen unsurlar Bir göz atalım;

Hangi kurumlardan ne tür bilgiler alınmalı?

İstasyonun değerini belirleyen en önemli unsur, sağladığı düzenli gelir ve bunun sürdürülmesini etkileyecek risk oranıdır. Gelir, bölgeden geçen araç yoğunluğu, çekim merkezleri (şehir merkezi/turizm/lojistik/sanayi bölgeleri gibi) ile olan ulaşım ilişkisi, istasyondaki tesis çeşitliliği ile doğrudan ilintilidir.

Değeri belirleyen unsurları iyi ölçmek için öncelikle yasal ve fiili olarak taşınmazın çerçevesini tespit etmemiz gerekmektedir. Geçmişte yasal olmadan uygulanan, halihazırda kullanılan ancak gelecekte sürdürülebilir olup olmayacağı konusunda risk taşıyan unsurlarının (ruhsatsız yapı ya da izinsiz açılan istasyon girişleri gibi) tespit edilmesi gerekmektedir.

Örneğin geçmişte Ulaşım Koordinasyon Merkezi’nden izinsiz ana yoldan giriş ile inşa edilmiş bir istasyonun mevcutta faaliyet gösterdiği ancak el değiştirdikten sonra yasal yükümlülükler sebebiyle ana yol girişini kapatarak yan sokaktan giriş açmak zorunda kaldığına şahit olmuştuk. Tabi istasyona giren araç sayısındaki azalma ister istemez gelirini ve değerini olumsuz etkiledi. Konu hakkında tarafımıza başvuran alıcı adayına hazırladığımız rapor bu konuda çok kritik bir hatadan kurtulmasına sebep oldu.

Buna benzer başka bir örneğimiz de yapı kullanma izin belgesi olan ama yeni imar planında akaryakıt lejantından çıkarılarak farklı bir lejant tanımlanan istasyon ile ilgili oldu. İstasyonun eski sahibinin gayrimenkulü devretmesi ancak işleten firmayı devretmemesi sebebiyle yeni malik yeni bir işletici firma kurmak zorunda kaldı. Tabi bu durumda farklı lejantta olması sebebiyle belediyeden 2. Sınıf gayri sıhhi müessese ruhsatını alamadığı için istasyonu tekrar faaliyete geçirememesine sebep oldu.  Konu hakkında raporumuzda belirttiğimiz bu unsur, bizden danışmanlık alan yatırımcının riskli bir yatırım yapmasına engel oldu. Daha sonra istasyonu satın alan diğer 3. şahıslar için ise bu sorunun yıllar geçmesine rağmen halen devam ettiğini söyleyebilirim.

Danışman şirketler  standart bir prosedür olarak akaryakıt istasyonu ve buna bağlı unsurları ile ilişkili olan tüm kurum ve kişilerden bilgi alır. Tapu Müdürlüğü, Kadastro Müdürlüğü, Belediye, İl Özel İdare, EPDK, Dağıtıcı firmalar, bölgede aynı sektörde faaliyet gösteren yetkililer bunların bir kaçıdır. Tüm bunlardan alınan evraklar ve izlenen  prosedürü hazırlanan raporlarda görmek mümkündür